Zines. Inmiddels ook al een aantal jaar een vast gegeven in de eigen creative praktijk: zines maken en publiceren. In februari/maarr 2024 organiseerden we alweer de zesde editie van VOLUME. De ondertitel onderzoek in oplage inspireert nog steeds om de veelzijdigheid (ha!) van drukken in te zetten als beeld-generator, aansporing tot, en thema an-sich.
Toch dit jaar minder intensief aan zines gewerkt. Mijn bijdrage aan de VOLUME #6 expo waren
Ik ben vooral toe aan een nieuwe editie van de Bildung zine reeks volgens de aanpak van het eerste nummer. Een verzameling eigen schrijfsels, schetsboekpagina’s, projectdocumentatie en inspiratiebronnen van de afgelopen tijd. In Bildung 1 werkte dat heel goed als inventarisatie van en kompas op het eigen werk.
2024 was het tweede jaar waarin ik een koppermaandagprent maakte. Twee koppermaandagprenten zelfs. Eentje namens Grafisch Atelier Hilversum, eentje namens mezelf.
Koppermaandagprenten stammen uit de tijd van de gilden. Drukkers en plaatsnijders (graveurs) maakten aan het begin van het nieuwe jaar een prent als proeve van bekwaamheid en ter aanbeveling van de eigen diensten. Nieuwjaarswens en relatiegeschenk in één.
Deze was namens Grafisch Atelier Hilversum. De tekst is natuurlijk een herschikking van ‘out with the old, in with the new.’ Oftewel: laat je niet leiden door wat nu even de hippe trend van de dag is, maar maak zelf het nieuwe, met de bewezen technieken en middelen van de grafische kunsten. Ik gebruikte twee oude houten cijfers uit de collectie en combineerde die met cijfers uit de QUNZ familie, ontworpen door Martijn van der Blom.
De eigen koppermaandagprent. Hou’m aan de gang. Drukkers zagen in al die cirkels de inktrollers van een drukpers. Lekker blijven drukken. Dat moet zeker gebeuren natuurlijk, maar het beeld is vanuit een andere gedachte tot stand gekomen. Door intensieve therapie wordt bij mijn vader de kanker al een tijd lang succesvol onderdrukt. Maar voor hoe lang? Die vraag speelt weer op bij elke drie-maandelijkse check op wel/niet door naar de volgende behandeling. Hol‘m aan de geng is een vaste groet geworden. De cirkels zijn een gestileerde weergave van een hartslag. Twaalf keer voor de maanden van het jaar. Oftewel de hoop, wens en aansporing om toch in ieder geval dit jaar vol te maken. (Missie volbracht).
Een gedachte, tastbaar gemaakt
Voornaamste uitgangspunt bij deze prenten is dat ik werk met een eigen tekst. Wat is de boodschap? Wat wens ik de ontvanger toe? Hoe formuleer ik dat? Kernachtig? Welke vormgeving past daarbij? In technisch opzicht de eerste verkenningen van het werken met min of meer transparante inkten. Al met al een complete oefening in schrijven en ontwerpen, zetten en drukken. Een gedachte, tastbaar gemaakt.
Koppermaandag 2025
Ook voor het komende jaar maak ik er twee. Eentje namens mezelf en eentje voor Stichting Drukwerk in de Marge die volgend jaar haar vijftigste verjaardag viert. Making-of notities bij die vind je hier, hier en hier. Onthulling op maandag 13 januari.
Sommige reminders passen niet op een geeltje. Die wil je groter in beeld. Op een poster bijvoorbeeld, in een eigen ontwerp en zelf gedrukt.
Op vrijdag 27 december ga ik graag met je aan het werk om die tekst te zetten en te drukken met de houten letters van Grafisch Atelier Hilversum.
Liever geen bijdehandjes, maar een gemeende tekst. Geen goede voornemens, maar betere voornemens. Een motto, slogan, extra grote note to self.
Grafisch Atelier Hilversum heeft een bijzondere collectie houten letters en daar kunnen we die dag gebruik van maken. Welke letter past goed bij je boodschap? Hoe en waar op het vel? Er zijn genoeg details om je op uit te leven. Eenvoud is soms zo makkelijk nog niet.
Leuk als je meedoet, er is nog plek voor twee. Halve dag kan, hele dag ook. Meer info vind je hier.
De derde en laatste drukgang gebruikt oud vertrouwd zwart voor de kleur. Dit was het meest complexe zetsel van de drie. Het was precies de uitdaging of we het tot drie konden beperken omdat in dit zetsel kleine, magere letters gecombineerd werden met een LEGO zetsel met flinke volvlakken en nog wat tekst in verschillende groottes daar tussenin. Uiteindelijk kregen we dat aan de praat.
Daarbij wisselden we ook van pers. Van de handbediende Vandercook naar de electrisch aangedreven Grafix. Een kleinere, snellere pers die wellicht ook net iets meer geschikt was voor deze veeleisende drukvorm.
We hadden niet alleen werk aan het afstellen voor een gelijk drukkende hoogte. Ook wat laatste wijzigingen in de opmaak bleken nog gewenst. Berekeningen gemaakt tijdens het opbouwen van de vorm bleken misrekeningen. Een paar punten regelhoogte moesten herverdeeld om de zaken netjes uitgelijnd te krijgen.
Met een electrische pers is het drukken weer duidelijk sneller dan het zetten. Het duurde maar anderhalf uur om de helft van de oplage (650 totaal) te drukken. Een andere bijkomstigheid van grote oplagen: je hebt veel plek nodig in je droogrekken.
