Wat heeft twintig dagen achtereen ouderwetsch bloggen opgeleverd? Schrijven dwingt je exact te formuleren. Formuleren verscherpt het denken. Da's geen nieuw inzicht, maar dat zelf ervaren is een stuk verfrissender dan het van horen zeggen tegenkomen.
De dagelijkse gewoonte is nog wat fragiel. Meestal het laatste ding van de dag en dat heeft al wat valreep-posts opgeleverd. Door de dag heen korte notities maken van gedaan, gezien, gelezen en gedacht is de basisvoorwaarde. Tussen die kleine brokjes en halve flarden zit altijd wel iets dat gaat vonken en zo vraagt om nadere verkenning.
De langere posts zijn samengesteld uit reeds bestaande fragmenten en notities. De kortere berichten zijn zelf zo'n fragment. Liefst zou ik in deze posts twee of drie van die fragmenten bij elkaar brengen, dat levert rijker materiaal op om op voort te bouwen.
Het lijkt erop dat die uitbundige lijnversieringen in en om lombarden/versalen ontstaan zijn uit steeds eenvoudiger lijntekeningen van het acanthusmotief. Vandaaruit ontwikkelt zich weer een heel nieuw repertoire aan krullen, lussen, haaltjes en meer.
The elastic weaving of figure and plant motifs so typical of romanesque illumination gets more and more untangled towards the gothic period. Human figures don't have to bend and stretch to fill or fit the initial letter anymore.
These more naturalistic poses and proportions in gothic initials result in increased open space within the shape of the enclosing letter. These spaces get filled with solid color or patterns.
I just might revisit these pattern explorations printed a few years ago.
Twelve pages of a very condensed history of the illuminated initial in manuscripts from western Europe. Covering the 1000+ years between Late Antiquity and the Gothic period, passing by Insular and Merovingian, Carolingan, Ottonian and Romanesque styles/periods.
One main thread across these centuries is the push and pull between classical clarity, separation and definition versus medieval ambigious weaving and merging of text, image and decoration.
In de studio is de muur waar ik de collectie vogelprenten had hangen weer vrijgekomen. Er moeten nog wat spijkers bij om de volledige productie tot nu toe te tonen, maar het zet ook zo al aan tot doorgaan.
Een voorloper van het 50 vogels project was deze ibis.
Hier heb ik de verschillende staten van de prent bewaard om voor mezelf inzichtelijk te maken hoe een dergelijk beeld opgebouwd kan worden. Een verschil met de vogelprenten die wel in de serie van 50 passen is dat dit vooral een lijntekening van een ibis is. Dat resulteert in een grafischer, meer gestileerde afbeelding. En de ibis komt niet in het wild in Nederland voor, dat is ook een voorwaarde om binnen de serie te passen.
Een ander aspect dat in de 50 vogels serie al snel uit beeld verdwijnt is een indicatie van een omgeving. Hoe meer detail in de verbeelding van de vogel zelf, hoe meer drukgangen daarvoor nodig zijn. Extra drukgangen om ook nog een omgeving te suggereren zouden de arbeid voor elke oplage te groot maken. Enkel de vogel zelf weergeven bleek daarbij al snel ook krachtiger beelden op te leveren.
The acanthus motif is a specific type of ornament with a long history. Used throughout the centuries in Europe and elsewhere. From classical Greek and Roman architecture, and romanesque book illumination to Arts & Crafts wallpaper designs, Jugendstil objects and more. Truly an evergreen.
In book illumination often used in combination with, or as motif for, scroll and interlace decoration. But even given these terms that strive to identify specific, discrete elements of decoration, it's interesting to that looking at the Stavelot Bible initial above it's impossible to tell where the one stops and the other starts.
Visuals like these are continuous and all-at-once. That these treatments are then used to render a single letter is typical for the medieval interest in ambiguous text and image interplay and an example of that remarkable absence of the true representation of nature.
De verluchte initiaal in Middeleeuwse handschriften fascineert me mateloos. Maar welke dan het meest, en waarom? De specifieke vorm van de versierde beginletter in een handschrift heeft immers een geschiedenis van ruim duizend jaar.
Dit in kaart brengen doe ik in een digitale mindmap. Daarin kan ik snel schuiven met, en wisselen tussen, de grote brokken. De details bij een specifiek onderdeel voeg ik toe in het bijbehorende notitieveld. Dit zijn vooralsnog vooral links naar online bronnen en wat eerste losse flarden eigen gedachten. De mindmap bevat dus het voorwerk voor uiteindelijk verder uit te schrijven alinea's.
Op deze manier kan ik tegelijkertijd bouwen aan de structuur en de inhoud van dit stuk. 's Fijn.
Detail from the Stavelot Bible, 
Image 
