Laying things out on a large table, making selections. Yes, no, not yet.

_ #calligraphicspace #art #printmaking

Spiculae

58/365

_ #calligraphicspace

De vierde editie van “Volume – onderzoek in oplage” is momenteel te zien in Grafisch Atelier Hilversum. Tien kunstenaars maakten een of meerdere zines.

Kalligrafische Ruimte is naast de vogelprenten het andere langlopend grafisch onderzoeksproject.

Kalligrafische Ruimte is de onderstroom voor de vogelprenten bovenstroom. Dit jaar leverde dat twee zines op.

Kalligrafische Ruimte 4a bevat een historisch overzicht van de ontwikkeling van de verluchte kapitaal in manuscripten, van de late klassieke oudheid tot het eind van de Middeleeuwen. Die versierde eerste letter van een handgeschreven tekst is een uniek tekst/beeld format. Binnen dit kleine canvas is ruim duizend jaar lang op allerlei manieren geëxperimenteerd met combinaties van letter, beeld en decoratie/ornament. Naast een beknopt overzicht in zes tijdvakken bevat zine 4a een selectie eigen dagboekoefeningen in het format van de verluchte kapitaal.

Kalligrafische Ruimte 4b bevat meer abstracte interpretaties van letter en (versierd) beeld. Abstracte en grafische letterachtige vormen in LEGO® staan in/over organisch geschreven/gedrukte monoprints. Werktitel voor deze serie is Spiculae. Spiculae is de term voor kleine skelet-elementen in zeesponzen. De structuur-fragmenten voor primitief leven dus. Wat ik zo fascinerend vind aan verluchte initialen in Middeleeuwse manuscripten is dat daarin de symbolische vorm van een letter gecombineerd wordt met natuurlijke, wereldlijke weergaves van mens, dier en natuur. De letter staat zo als het ware nog geworteld in, is verbonden met de tastbare wereld zelf.

In tijden van nepnieuws en online informatieoorlogen valt op hoever een tekst losgezongen kan raken van de (of zelfs maar een) realiteit. De prenten in deze Spiculae serie zijn een bescheiden poging de abstractie van een lettervorm weer te doen aarden in de rommelige en organische werkelijkheid van het leven zelf. _ 56/365 | #calligraphicspace #printmaking

Verluchte initialen in middeleeuwse manuscripten waren eeuwenlang het toneel waarop de relatie tussen tekst en beeld uitgespeeld werd.

Gedurende de meer dan duizend jaar tussen de late oudheid en de uitvinding van de boekdrukkunst werd op dit relatief kleine canvas op vele manieren de grens tussen letter en tekening dan weer vervaagd, dan weer aangescherpt. In perioden waarin meer op de klassieke oudheid werd teruggegrepen werden symbool en figuur duidelijker van elkaar gescheiden. Zodra het christelijk geestelijk leven en lokale tradities weer de overhand kregen vloeiden tekst en beeld meer in elkaar over.

George Charles Williamson schreef in 1911 voor de encyclopedia brittanica over miniaturen in middeleeuwse handschriften het volgende: “Landscape, such as it was, soon became quite conventional, setting the example for that remarkable absence of the true representation of nature which is such a striking attribute of the miniatures of the middle ages.”

De meer schematische weergave van de fysieke wereld bood meer ruimte voor verknopingen van figuren met letters, van letters met decoratie, van decoratie met figuren, etc. Deze ambiguïteit ligt aan de basis van een uniek kalligrafisch-picturaal repertoire.

In een tijd waarin inhoud opgehakt wordt in informatie, informatie opgesplitst wordt in data en het spreadsheet het voornaamste ontwerpinstrument is, biedt deze ambiguïteit ook nu een welkom tegengeluid: tussen taal en teken ligt de ruimte voor betekenis en kan uitdrukking worden gegeven aan het onzegbare.

_ #calligraphicspace #printmaking #initials

Articles, books, collections related to the medieval codex in general, the illuminated initial in particular.

General introductions

• Lighting the Way – How illuminated initials guided medieval readers through books. Well illustrated introduction

Manuscript illumination

• Understanding Illuminated Manuscripts: A Guide to Technical Terms, the online version of the book by Michelle P. Brown
• The Decorated Letter by J.J.G. Alexander

Late Anquity

• Vergilius Augusteus, the Earliest Codex Written Entirely in Roman Square Capitals, and the Earliest Codex with a Large Ornamented Initial Letter at the Beginning of Each Page
• Vergilius, Opera
• Vergilius Augusteus
• Codex Argenteus, (Browse).

Digitized manuscript collections

• Highlights from the Bayerische Staatsbibliothek
• Collections at the Bayerische Staatsbibliothek Munchen. For example: Book Illuminations from the Reichenau Monastery

Scripts, writing, typography

• Blackletter resources by Dr. Dan Reynolds has a short history and classification of blackletter scripts plus an extensive list of books and online resources for more information.
• Rubrication design examples, a gallery of typographic and graphics design examples of rubrication, a classic pattern of using red versus black for emphasis.

Lombardic letters

• Wat zijn eigenlijk lombarden?. 'Lombarden, paragraaf- en semiparagraaftekens in Middelnederlandse epische teksten', Willem Kuiper, 1980
• Goudy Lombardic Capitals

Digital fonts

• KPS Fonts, 74 free fonts divided in four groups: paleographic, typographic, interpretations, inventions. The paleographic collection represents a timeline of western scripts, from the second to the eightteenth century.

Books on lettering

• Lettering as drawing : contour and silhouette, by Nicolette Gray
• Medieval Calligraphy: Its History and Technique a comprehensive history and instruction manual by Marc Drogin

Academic Journals

• Peregrinations, journal of medieval art & architecture.

_ #calligraphicspace #initials #printmaking #research

The elastic weaving of figure and plant motifs so typical of romanesque illumination gets more and more untangled towards the gothic period. Human figures don't have to bend and stretch to fill or fit the initial letter anymore.

These more naturalistic poses and proportions in gothic initials result in increased open space within the shape of the enclosing letter. These spaces get filled with solid color or patterns.

I just might revisit these pattern explorations printed a few years ago.

19/365 #patterns #calligraphicspace

Twelve pages of a very condensed history of the illuminated initial in manuscripts from western Europe. Covering the 1000+ years between Late Antiquity and the Gothic period, passing by Insular and Merovingian, Carolingan, Ottonian and Romanesque styles/periods.

One main thread across these centuries is the push and pull between classical clarity, separation and definition versus medieval ambigious weaving and merging of text, image and decoration.

18/365 #calligraphicspace #medieval

making a #zine

_ #calligraphicspace #printmaking #zines #initials

A treasure trove of fonts based on historic scripts and moveable type prints.

• 25 fonts based on manuscripts from the 2nd to 18th centuries
• 13 fonts based on printed works from 15th to 18th century, including ones based on different versions of the Gutenberg bible
• Plus 15 interpretations and 22 inventions

_ #calligraphicspace #typography #fonts

_ #printmaking #monoprint #letterpress #calligraphicspace